MANILA, PAB. 22, 2024 — Ang pagpapalago ng mga peony (peony) bilang sentro ng hardin ay humihingi ng maingat na atensiyon sa detalye, ayon sa mga dalubhasa. Ang mga bulaklak na ito, na kilala sa kanilang walang hanggang kagandahan at matitingkad na kulay, ay nangangailangan ng partikular na kondisyon at pangangalaga upang magbunga nang malusog at punô ng bulaklak tuwing tagsibol. Bagamat ang peonya ay matiyaga, ang tamang pagpili ng uri, lokasyon, at pamamaraan ng pagtatanim ay kritikal para sa pangmatagalang kagandahan ng halaman.
Ang mga hardinero na naghahangad ng saganang pamumulaklak ay dapat unahin ang pag-unawa sa tatlong pangunahing uri ng peony: ang Herbaceous Peony, na nalalanta tuwing taglamig at sumisibol muli tagsibol; ang Tree Peony, na may matigas na tangkay na hindi namamatay at mas huling mamulaklak; at ang Itoh Peony (Intersectional), isang hybrid na pinagsasama ang tibay ng herbaceous at ang laki ng bulaklak ng tree peony.
Pagpili ng Tamang Lokasyon at Uri ng Tanawin
Mahalaga ang tamang paglalagay ng peonya. Nangangailangan ang mga ito ng hindi bababa sa anim na oras ng direktang sikat ng araw araw-araw. Ang kakulangan sa sikat ng araw ay humahadlang sa dami ng bulaklak at nagpapahina sa halaman.
Bukod sa sikat ng araw, ang kalidad ng lupa ay susi. Ayon sa mga eksperto, mas gusto ng mga peony ang malabnaw at mayaman sa sustansyang lupa na may pH level na bahagyang acidic (6.5–7.0). Mahalagang iwasan ang mga lugar na madalas pag-imbakan ng tubig dahil ito ay maaaring magdulot ng root rot. Kung mabigat ang lupa, inirerekumenda ang pagdaragdag ng compost o iba pang organikong materyal upang mapabuti ang drainage at fertility.
Gabay sa Tamang Pagtanim at Pangangalaga
Ang tamang oras ng pagtatanim, lalo na para sa bare-root na peony, ay tuwing taglagas. Ang ugat ay dapat itanim nang may lalim na humigit-kumulang 5 sentimetro (2 pulgada) sa ilalim ng lupa, tiyakin na ang eyes (mga umuusbong na usbong) ay nakaharap pataas. Ang masyadong malalim na pagtatanim ay ang pangunahing dahilan kung bakit hindi namumulaklak ang mga peony.
Pagdating sa spacing, ang mga halaman ay dapat ilayo sa isa’t isa nang 90 hanggang 120 sentimetro upang payagan ang sapat na daloy ng hangin, na makakatulong upang maiwasan ang mga sakit.
Nutrisyon at Suporta
Ang bagong tanim na peony ay nangangailangan ng regular na pagdidilig hanggang sa maging matatag ang ugat. Pagkatapos, ang mga mature na halaman ay medyo drought-tolerant, ngunit ang pare-parehong moisture sa panahon ng growing season ay makakatulong sa mas mahusay na performance.
Ang pagpapataba ay ginagawa tuwing maagang tagsibol gamit ang balanced fertilizer o compost. Inirerekomenda na iwasan ang labis na nitrogen, na nagpapalakas sa paglago ng dahon ngunit nagpapahina naman sa pamumulaklak.
Dahil mabigat at malaki ang bulaklak ng peony, lalo na kapag nabasa ng ulan, kailangan nila ng suporta. Ang paggamit ng mga stake, singsing, o espesyal na peony support ay pinipigilan ang pagbaluktot o pagkaputol ng tangkay.
Pamamahala ng Sakit at Haba ng Pamumulaklak
Bagamat matibay, ang mga peony ay maaari ring dapuan ng sakit, tulad ng Botrytis Blight (pagka-kayumanggi at pagkalanta ng usbong) o Powdery Mildew. Ang pinakamahusay na paraan ng pagpigil ay ang pagtiyak ng sapat na espasyo at sirkulasyon ng hangin. Ang pag-alis ng mga nalantang bulaklak (deadheading) ay nagpapataas ng enerhiya ng halaman, inililipat nito ang lakas sa pagpapalago ng ugat imbes na sa paggawa ng buto.
Para sa herbaceous peony, ang mga tangkay ay dapat gupitin malapit sa lupa tuwing huling bahagi ng taglagas, tinatanggal ang nalantang dahon upang maiwasan ang sakit.
Upang mapahaba ang panahon ng pamumulaklak, na karaniwang tumatagal lamang ng 7 hanggang 10 araw bawat halaman, iminumungkahi ng mga hardinero ang pagkakaroon ng iba’t ibang uri—early-blooming, mid-season, at late-blooming—upang magkaroon ng tuloy-tuloy na pagpapakita ng bulaklak sa buong tagsibol.
Ang pagtatanim ng peony ay nangangailangan ng pasensya. Kailangan ng ilang taon upang mag-mature ang halaman, ngunit sa tamang pangangalaga at matiyagang paghihintay, taun-taon itong magbibigay ng mas marami at mas malusog na bulaklak. Ang mga payo at hakbang na ito ay titiyak na ang mga hardinero ay makikinabang sa matikas na kagandahan ng mga peon-taun-taon.